Zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej

Łokieć tenisisty (zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej) opisano ponad 100 lat temu. Dzisiaj prawie połowę wszystkich tenisistów spotyka ta choroba, ale stanowią oni tylko 5% wszystkich chorych, zatem nazwa nie jest najszczęśliwsza. Łokieć tenisisty występuje w każdym wieku i u każdej rasy, jednak szczególną predyspozycję obserwuje się u osób rasy białej w wieku 30-60 lat, wykonujących pracę ręczną – np. u cieśli, malarzy pokojowych oraz u kobiet w średnim wieku pracujących w przemyśle odzieżowym.
Ostatnio łokieć tenisisty pojawił się także u dzieci ciągle uprawiających ręczne gry komputerowe oraz u pracowników biurowych rzadko posługujących się komputerem, którzy zasiadają do intensywnej, wielogodzinnej pracy przy nim.
Tenisiści ze słabym, opóźnionym bekhendem usiłują skompensować słabą pracę nóg nagłym ruchem nadgarstka dla odbicia piłki. Powoduje to duże przeciążenie stosunkowo delikatnego mięśnia prostownika wspólnego palców położonego po stronie zewnętrznej łokcia oraz mięśnia prostownika promieniowego nadgarstka krótkiego, który wspomaga ruchy w nadgarstku. Tego samego rodzaju przeciążenie może spowodować energiczny obrót śrubokrętem lub innym narzędziem albo dźwignięcie ciężaru przy wyprostowanym łokciu i przedramieniu. Osoby młodsze, których stawy są bardziej podatne, mogą wytrzymać takie przeciążenie, natomiast mięśnie i ścięgna osób po 30. roku życia są bardziej narażone na uszkodzenie.
Uszkodzenie polega na drobnych naderwaniach ścięgien i powięzi mięśniowych. Po pierwotnym wygojeniu się miejsca te często ulegają ponownym urazom, co prowadzi do krwawień i powstawania grubej ziarniny oraz złogów wapnia w otaczających tkankach. Do uszkodzonego obszaru i otoczenia napływają kolagen i białko, wywołując odczyn zapalny. Wzrost ciśnienia tkankowego może upośledzić dopływ krwi i spowodować uciśnięcie nerwu promieniowego – jednego z głównych nerwów zarządzających czynnością mięśni przedramienia i ręki.
Ścięgna, którymi mięśnie przyczepiają się do kości, nie otrzymują takiej samej ilości tlenu i krwi co mięśnie, wobec czego ich gojenie przebiega wolniej. Dolegliwości związane z łokciem tenisisty mogą utrzymywać się latami, chociaż stan zapalny zwykle mija po 6-12 tygodniach.
W wielu podręcznikach medycznych traktuje się łokieć tenisisty jako zapalenie ścięgna i tak też często bywa, jeżeli jednak uszkodzenie obejmuje także mięśnie i kości stawu łokciowego, wówczas mówi się o zapaleniu nadkłykcia kości ramiennej.
Gdy ból jest odczuwany bezpośrednio na tylnej stronie łokcia i raczej nie promieniuje wzdłuż przedramienia po jego zewnętrznej stronie, prawdopodobnie jest to zapalenie kaletki maziowej stawu łokciowego. Obrzęk, który nie jest objawem typowym dla łokcia tenisisty, może być wskazaniem do przeprowadzenia badań diagnostycznych w celu wykrycia zapalenia stawów, zakażenia, dny lub guza.