Praca z ciałem to ogólny termin na określenie wielu technik, pradawnych i współczesnych, które sprzyjają relaksacji i leczą schorzenia (zwłaszcza układu mięśniowo-szkieletowego) za pomocą nauki odpowiedniego sposobu poruszania się, poprawy wad postawy, gimnastyki, masażu oraz różnych innych form manipulacji ciałem. Niektóre rodzaje pracy z ciałem – w tym masaż, chi kung, refleksoterapia, shiatsu i tai chi – można praktykować w domu. Inne wymagają wskazówek specjalisty. A oto różne formy pracy z ciałem:
♦ Technika Alexandra koncentruje się na korygowaniu postawy i sposobu poruszania się, które – jak się uważa -mogą upośledzać czynności organizmu.
♦ Modelowanie Astona to technika dostosowująca kontrolowane ćwiczenia ruchowe oraz poprawę wad postawy do specyfiki ciała każdego pacjenta.
♦ Metoda Feldenkraisa obejmuje indywidualne sesje przeprowadzane przez specjalistę, podczas których stosuje się wykonywaną według wskazówek ustnych gimnastykę, dotyk i ruch dla przyswojenia sobie nowych nawyków poprawiających postawę, sposób poruszania się i oddychania.
♦ Hellework, odmiana rolfingu (integracji strukturalnej), łączy dotyk i zmianę sposobu poruszania się w celu nauczenia bezstresowych metod wykonywania codziennych zajęć.
♦ Masaż to wiele terapii manualnych, polegających na manipulacji tkanką miękką organizmu w celu zmniejszenia napięcia i stresu, poprawy krążenia, przyspieszenia gojenia urazów mięśni i innych tkanek miękkich, kontroli bólu i ogólnej poprawy samopoczucia.
♦ Mioterapia to rodzaj głębokiego masażu, stosowanego dla zmniejszenia napięcia i bólu powstałych w określonych punktach warstwy mięśni organizmu.
♦ Chi kung to pradawna chińska metoda kontrolowania energii, kładąca nacisk na oddychanie, medytację oraz ćwiczenia (ruchowe i nieruchowe) poprawiające przepływ energii chi w organizmie.
♦ Refleksologia polega na stymulacji określonych rejonów stopy – czasem dłoni – w celu przywrócenia równowagi organizmu. Według specjalistów refleksologii określone rejony na stopie odpowiadają określonym narządom czy układom organizmu, a ich pobudzenie ma usuwać blokady energetyczne, wywołujące ból lub chorobę w odpowiadających i/n strukturach ciała. Uszeregowanie stref refleksologicznych na stopie odzwierciedla organizację organizmu do tego stopnia, że narządy lewej strony ciała reprezentowane są na lewej stopie i odwrotnie.
Refleksologia zaleca kilka podstawowych technik, które może wykonać sama osoba zainteresowana albo jej partner. Podstawowa technika ucisku kciukiem wykorzystuje wewnętrzną krawędź opuszka kciuka (tę po przeciwnej stronie niż palce) do „przechodzenia” wzdłuż stref refleksologicznych, czyli poślizgowego ruchu naprzód, przy którym pierwszy staw kciuka zgina się lekko i prostuje podczas przesuwania się czubka kciuka. W innej technice te same ruchy wykonuje się brzegiem palca wskazującego (od strony kciuka) Kiedy oddziałuje się na daną strefę, jedną ręką powinno się wykonywać zabieg, a drugą przytrzymywać stopę w wygodne] pozycji, z płaską podeszwą i wyprostowanymi palcami.
Refleksoterapeuci utrzymują, że można w ten sposób złagodzić wiele schorzeń. Zdaniem krytyków zabiegi te są co najwyżej masażem stóp, któremu nadaje się przesadną wartość.
♦ Rolfing, zwany też integracją strukturalną, opiera się na przekonaniu, że właściwe ułożenie różnych części ciała jest warunkiem zdrowia fizycznego i emocjonalnego. W metodzie tej stosuje się masaż głęboki oraz ćwiczenia ruchowe dla rozluźnienia lub usunięcia zrostów powięzi – tkanki łącznej okrywającej mięśnie – w celu przywrócenia ciału właściwego ułożenia.
♦ Shiatsu to japońska technika zbliżona do akupresury, stosująca ucisk palcem lub kciukiem określonych punktów ciała w celu spowodowania lepszego przepływu chi-albo ki, jak wymawiają to Japończycy – siły czy energii życiowej, mającej krążyć w organizmie.
♦ Tai chi to jeden z systemów chi kung, sztuka walki obejmująca medytację oraz powolne, płynne ćwiczenia ruchowe ułożone w określone zestawy. Ma wpływać na przepływ energii chi i pogłębiać samoświadomość fizyczną.
♦ Dotyk terapeutyczny (energoterapia) wbrew nazwie nie polega na rzeczywistym kontakcie fizycznym. Ręce osoby przeprowadzającej zabieg wykonują powolne, rytmiczne ruchy, w odległości 5-15 cm od ciała pacjenta w celu wykrycia blokad pola energetycznego organizmu, mających powodować (lub przyczyniać się do powstania) choroby. Technika ta, wymyślona kilkadziesiąt lat temu, to współczesna wersja rozmaitych tradycyjnych praktyk, w których leczący świadomie stara się skierować i skoncentrować energię na odbiorcy w celu zrównoważenia przepływu energii i usunięcia jego blokad. Zabiegi takie trwają zwykle około 20 minut i mają wywoływać odprężenie, poprawę samopoczucia oraz uśmierzać ból i inne objawy.
♦ Integracja psychofizyczna Tragera (metoda Tragera) zaleca delikatne dotykanie, rytmiczne kołysanie i potrząsanie oraz ćwiczenia fizyczne mające pomóc uświadomić sobie i usunąć chroniczne napięcia wpływające na postawę i sposób poruszania się. Badania sugerują, że metoda ta wpływa korzystnie na osoby z poważnymi problemami nerwowo-mięśniowymi, powstałymi wskutek urazu lub stwardnienia rozsianego czy dystrofii mięśni.