Nerwica natręctw
Nerwica natręctw objawia się zachowaniami, jakie są od czasu do czasu udziałem każdego z nas – znane jest uczucie niepokoju, które zmusza do sprawdzenia zamków w drzwiach lub kurków w kuchence gazowej. U osób z nerwicą zachowania te nasilają się, uniemożliwiając normalne funkcjonowanie w codziennym życiu, i zaburzają relacje z innymi ludźmi. Chory potrafi godzinami myć ręce lub całymi dniami sprzątać mieszkanie. Choroba trwa przewlekle i jest niemożliwa do opanowania, Objawy mijają, by powrócić ponownie bez żadnej uchwytnej przyczyny.
Obsesja nasila się stopniowo: od zwyczajnego zainteresowania, poprzez rozmyślanie, aż do całkowitego zaabsorbowania jakąś sprawą, czynnością, przedmiotem – chory często nie umie określić, kiedy przestał kontrolować swoje uczucia i zachowanie. Natręctwa bardzo przeszkadzają choremu w codziennym życiu, więc stara się on je opanować siłą woli i ukryć.
Choroba pojawia się zwykle w dzieciństwie, jednak może rozpocząć się także w wieku dorosłym; połowa chorych zapada na nią ok. 15. roku życia. Wielu ludzi cierpi w ciągu całego życia na różne postaci nerwicy natręctw. Natręctwa towarzyszą także zespołowi Tourette’a, depresji oraz schizofrenii.
W przeszłości uważano, że zachowania kompulsywne są wyrazem działania szatana, toteż pierwszą metodą leczenia byto odprawianie egzorcyzmów. Obecnie istnieje ponad 20 różnych teorii próbujących wytłumaczyć istotę zaburzeń. Tradycyjna hipoteza, wywodząca się z filozofii Freuda, mówi, że obsesje są wyrazem nieświadomych pragnień, odczuwanych na najwcześniejszych etapach rozwoju (stadium analne). Chociaż niektórzy naukowcy wciąż podtrzymują teorię freudowską, coraz częściej mówi się, że istnieje genetyczna predyspozycja do zachowań kompulsywno-obsesyjnych, objawy zaś wywołane są niskim poziomem w mózgu jednego z neurotransmiterów – serotoniny.
Kluczem do rozpoznania jest rozmowa z chorym, który zwykle precyzyjnie opisuje objawy. Ważny jest wywiad rodzinnego występowania choroby. Należy wykluczyć inne choroby psychiczne, które mogą dawać podobne objawy, np. schizofrenię.
Głównym celem jest zmniejszenie poziomu lęku, próba rozwiązania wewnętrznych konfliktów oraz nauka efektywnego radzenia sobie z uczuciem niepokoju. Konwencjonalne metody leczenia obejmują psychoterapię, terapię behawioralną, farmakoterapię (leki przeciwdepresyjne) oraz techniki relaksacyjne. Terapia behawioralną, uzupełniona podawaniem leków, przynosi najlepsze rezultaty,