MEDYCYNA PSYCHOSOMATYCZNA

Tym ogólnym terminem określa się działania i terapie koncentrujące się na współzależności ciała i umysłu, a celem wszystkich form medycyny psychosomatycznej jest zajęcie się określonymi zaburzeniami oraz poprawa ogólnego stanu zdrowia dzięki połączeniu metod mentalnych i fizycznych. Joga na przykład obejmuje zarówno ruch fizyczny, jak i medytacyjny stan umysłu i może jednocześnie poprawiać stan fizyczny człowieka oraz zwalczać problemy emocjonalne, takie jak depresja i niepokój. Wzajemny związek między umysłem a ciałem wykorzystuje się na wiele sposobów, by wpływać na układ hormonalny, nerwowy i odpornościowy.

♦    Biofeedback wykorzystuje skomputeryzowane urządzenia mierzące i ukazujące na monitorze takie czynności i stany organizmu, jak tętno, temperatura skóry, napięcie mięśniowe oraz aktywność mózgu. Monitorując te czynności w okresach spoczynku i aktywności, pacjenci są w stanie obserwować, jak i dlaczego ulegają one zmianie, i nauczyć się je kontrolować.

♦    Wyobrażenia kierowane (wizualizacje) uczą pacjentów wizualizować pewne scenariusze, pozwalające wpływać na określone stany fizjologiczne. Na przykład chory na nowotwór może sobie wyobrażać, jak guz rozpuszcza się pod atakiem „pocisków” układu odpornościowego. Choć brak rozstrzygających badań efektów wizualizacji, pacjenci często informują o jej korzystnym wpływie na stan fizyczny i psychiczny.

♦    Hipnoterapia stosowana przez specjalistę wykorzystuje zrelaksowany, skupiony stan świadomości w celu wywołania zmiany fizjologicznych i psychologicznych reakcji na ból, chorobę czy lęk. W pewnych przypadkach można też stosować, po uprzednim treningu, autohipnozę.

♦    Medytacja to ogólna nazwa wielu różnego pochodzenia praktyk azjatyckich i zachodnich. Wszystkie polegają na przybraniu spokojnej pozycji siedzącej lub leżącej, często z zamkniętymi oczami, i wykonywaniu ćwiczeń mentalnych, których celem jest zrelaksowanie ciała i skupienie uwagi.

♦    Relaksacja to stan psychicznego i fizycznego spoczynku, charakteryzujący się obniżonym zużyciem tlenu i spowolnionym tętnem. Można go wywołać za pomocą wielu różnych technik, m.in. medytacji, jogi, tai chi, chi kung i hipnoterapii. Taka głęboka relaksacja może złagodzić stres i wiele innych objawów.

♦    Grupy wzajemnej pomocy gromadzą ludzi cierpiących na tę samą chorobę lub wskutek podobnego rodzaju urazu. W ramach grupy mogą oni dzielić się swoimi przeżyciami i uczuciami, co może przynieść wielkie korzyści psychiczne, a nawet poprawić funkcjonowanie naturalnych systemów obrony organizmu.

♦    Joga to system ruchowi pozycji ciała rozwijany w ciągu tysiącleci dla uspokojenia umysłu, zrelaksowania ciała i odprężenia ducha. Jogę można ćwiczyć i praktykować w domu, jednak w takich przypadkach, jak ciąża czy choroba serca, obowiązują pewne ograniczenia.