Kamica nerkowa
Kamienie nerkowe formują się zwykle w miedniczce nerkowej, gdzie mocz zbiera się przed wpłynięciem do moczowodu – przewodu łączącego nerkę z pęcherzem moczowym. Powstawaniu ich sprzyja krystalizowanie substancji zawartych w moczu, przede wszystkim wapnia i kwasu moczowego. Niewielkie kamienie usuwane są z organizmu samoistnie z moczem i mogą być niezauważone. Większe kamienie, przemieszczając się w kierunku pęcherza moczowego, podrażniają i rozciągają moczowody, powodując silny ból i blokując odpływ moczu. Niekiedy kamień może osiągać rozmiary piłki golfowej; ulega wówczas zaklinowaniu w nerce, dając poważne powikłania.
Objawy kamicy nerkowej:
♦ Ostry, pulsujący ból w okolicy lędźwiowej, promieniujący do pachwiny.
♦ Nudności i wymioty.
♦ Obfite poty.
♦ Krwiomocz.
W przypadku infekcji układu moczowego mogą dołączyć się następujące objawy:
♦ Gorączka i dreszcze.
♦ Częstomocz.
♦ Ból podczas oddawania moczu.
♦ Mocz mętny lub o nieprzyjemnym zapachu.
Kamica nerkowa dotyczy najczęściej osób młodych i w średnim wieku; częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet. Mieszkańcy tropików są bardziej podatni na zachorowanie, jako że częściej ich organizm ulega odwodnieniu, powodując zagęszczenie składników mineralnych w moczu.
Osoby, u których w przeszłości stwierdzono kamicę, są bardziej podatne na ponowne zachorowanie. Dlatego tak ważne jest stwierdzenie, co przyczyniło się do powstania kamieni w nerkach, gdyż pozwoli to podjąć niezbędne działania profilaktyczne.
Nie jest do końca jasne, dlaczego jedni chorują na kamicę nerkową, a inni nie. W 90% przypadków przyczyna choroby pozostaje nieznana. Stwierdzono, że istnieje skłonność dziedziczna, a ponadto większe prawdopodobieństwo zachorowania na kamicę mają osoby cierpiące na dnę, choroby zapalne jelit i przewlekłe infekcje dróg moczowych. Dowiedziono, że niekorzystne jest spożywanie zbyt malej ilości płynów oraz długotrwałe pozostawanie w łóżku.
Kamicę nerkową może spowodować przewlekłe stosowanie środków zobojętniających sok żołądkowy. Niekorzystnie wpływa niedobór witaminy B6 i magnezu oraz przyjmowanie dużych dawek witaminy D, gdyż przyczynia się to do zwiększenia stężenia szczawianu wapnia w moczu, który, jako związek słabo rozpuszczalny w wodzie, łatwo krystalizuje.
U osób predysponowanych genetycznie spożywanie pokarmów bogatych w szczawian wapnia-czekolady, winogron, szpinaku, truskawek – może prowadzić do kamicy.
Ponieważ objawy podobne jak w kamicy nerkowej mogą wystąpić także w innych chorobach, lekarz musi potwierdzić obecność kamienia. Diagnostyka obejmuje badanie krwi i moczu, a często także urografię oraz badanie RTG (poprzedzone dożylnym podaniem środka cieniującego), które uwidacznia kształt miedniczek nerkowych i moczowodów. Badanie ultrasonograficzne pomaga ustalić położenie kamienia oraz jego wielkość.