Fobie

Fobie (od greckiego wyrazu phobos – lęk, ucieczka) są to irracjonalne lub nadmierne, obezwładniające lęki, skłaniające do unikania obiektu lub sytuacji je rodzących. Osoba cierpiąca na fobię zdaje sobie sprawę z tego, że lęk jest niewspółmierny lub bezpodstawny, ale usiłowanie przeciwstawienia się mu tylko pogarsza sytuację. Fobie występują u około 7% populacji i często rozpoczynają się w dzieciństwie.

Fobie należą do zaburzeń lękowych. Rozróżnia się trzy rodzaje fobii:
♦    Stały irracjonalny lęk przed jakimś obiektem lub sytuacją, np. przed wężem, pająkiem, wysokością, krwią, podróżą samolotem lub jazdą windą to fobia izolowana.
♦    Stały irracjonalny lęk przed sytuacją, w której można być poddanym badawczej ocenie lub krytyce, albo speszonym przez innych to fobia społeczna.
♦    Lęk przed wyjściem z domu, osamotnieniem lub znalezieniem się poza domem w sytuacji odczuwanej jako pułapka lub bezbronność to agorafobia.

Do najczęstszych należą fobie izolowane, takie jak fobia szkolna, lęk przed dentystą, zasiadaniem za kierownicą samochodu, podróżą statkiem lub samolotem, lęk przed wężami, odraza do tłuszczu, lęk dużej wysokości (akrofobia) lub przed zamkniętym pomieszczeniem (klaustrofobia). Lęk wywołuje zwykle nie sam obiekt, lecz jakieś związane z nim tragiczne wydarzenie, np. katastrofa lotnicza. Nawet wtedy, gdy osoba z fobią rozumie, że jej lęk jest nadmierny, nie zmniejsza to obaw.

W agorafobii różnorodne lęki powstają w trzech sytuacjach. Są to: 1) obawa przed wyjściem z domu, 2) obawa przed osamotnieniem i 3) lęk przed znalezieniem się w sytuacji bez wyjścia i możliwości uzyskania pomocy. W zaawansowanej agorafobii pacjent może w ogóle zaprzestać wychodzenia z domu.

W fobii społecznej, częstej w wieku młodzieńczym, głównym lękiem jest obawa przed publicznym upokorzeniem. Cierpiący na tę fobię mogą nawet powstrzymywać się przed jedzeniem w restauracji, unikają publicznego przemawiania, uczestnictwa w przyjęciach, korzystania z publicznych ubikacji. Sytuacje takie wywołują u nich rumieńce, palpitacje, pocenie się, drżenie, jąkanie się lub uczucie omdlewania. Prawie 25% aktorów występujących na scenie walczy przez całe życie z tremą, która jest odmianą fobii społecznej. Osoba z nieleczoną fobią może popaść w osamotnienie, depresję i społeczne nieprzystosowanie.

Lęki bez powodu?

„Przy każdej rozmowie na mój temat robię się czerwona i oblewam się potem. Czy to może być jakaś choroba? Co powinnam z tym zrobić?”

Jest to, jak sadzę z opisu, pewien rodzaj nerwicy, który bez trudu da się wyleczyć. Proszę zgłosić się do psychologa-psychoterapeuty.